ذرت دامی اولین و مهمترین رقم واردات کشاورزی به کشور است. با در نظر گرفتن نوسانات ناشی از شرایط اقلیمی و اقتصادی، سالیانه حدود یکصد هزار تن ذرت علوفه ای از مزارع جنوب استان کرمان برداشت می شود. متوسط عملکرد ذرت علوفه در این منطقه بیش از 60 تن در هکتار است. یکی از روش های رایج در جهان برای استفاده بهینه از ذرت علوفه ای، انجام فرایند سیلاژ روی ذرت پس از برداشت است. در ادامه فلسفه سیلاژ کردن را مرور می کنیم:
سیلاژ چیست؟
سیلاژ یا سیلو کردن (silage) از تخمیر ساقه و برگ علوفه‌هایی همچون ذرت، جو یا دیگر اضافه‌های مزرعه فرآوری می‌شود که خوراکی بی‌همتا برای دام می‌باشد. با کمک تخمیر علوفه به مدت طولانی تری نگهداری شده و حاوی مواد سودمند انرژی زا برای تقویت دام است. عامل کلیدی در تهیه سیلاژ مناسب، تولید زیاد اسید لاکنیک در زمان کم و کاهش سریع pH در علوفه‌های سیلاژ شده می‌باشد. نتایج تحقیقات حاکی از این است که لاکتوباسیلوس ها میکروارگانیسم‌های غالب در علوفه‌های در حال رشد بوده و در تخمیر سیلو نقش اصلی دارند. تخمیر در سیلاژ سبب می‌شود تا مدت‌ها بتوان از علوفه‌های سیلاژ شده استفاده نمود، بدون این که ارزش غذایی علوفه کاهش یابد. در ایران معمولاً سیلاژها با گیاه ذرت خرد شده (شامل ساقه، بلال و برگ) تهیه می‌شود، اما در کشورهایی که تولید یونجه زیاد بوده و خشک کردن آن با مشکلاتی روبرو می‌باشد، سیلاژ یونجه نیز تهیه می گردد.
چرا سیلاژ مهم است؟
یکی از مهمترین شاخص ها برای کشاورزان، عملکرد یا تناژ محصول است که قاعدتا با افزایش سن گیاه ذرت علوفه ای، افزایش می یابد. از طرف دیگر، با افزایش سن گیاه، خوش خوراکی علوفه کاهش پیدا می کند. منتها این روند سالهاست که در کشورهای پیشرفته منسوخ شده و در خرید علوفه نه تنها تناژ بلکه آنالیز کیفیت علوفه تولیدی از نظر انرژی، فیبر و دیگر خصوصیات نیز در قیمت نهایی کاملا موثر است. با توجه به تاثیر مستقیم کیفیت علوفه در میزان شیر و گوشت تولیدی در دامپروری‌ها، لازم است به تدریج کیفیت علوفه تولیدی نیز توسط کشاورزان و دامداران محترم مورد توجه بیشتر قرار گیرد.
اهداف سیلو کردن علوفه
- افزایش ارزش غذائی علوفه از طریق افزودن مواد مختلف به آن مثل افزودن املاح معدنی به علوفه سیلو و همچنین از طریق صورت گرفتن فرایندهای تخمیری درآن
- به حداقل رساندن آفت مواد غذائی در مدت نگهداری
- افزایش خوش خوراکی علوفه
- صرفه جوئی در فضا و مساحت به منظور نگهداری علوفه.
- امکان نگهداری علوفه مازاد در فصل رشد و مصرف آن در دیگر فصول
مزایای استفاده از سیلو ذرت علوفه
- بیشترین ماده خشک را به نسبت سایر گیاهان دارد
- خاصیت بافری پایین دارد
- دارای سطح مناسبی از کربوهیدارات های محلول در آب برای یک تخمیر رضایت بخش و تولید اسید لاکتیک کافی است
- دارای ارزش غذایی بسیار بالا است یعنی از ارزش غذایی تقریبا مشابه با یونجه برخوردار است
کشاورزی “مشارکتی“ چیست؟
کشاورزی مشارکتی به زبان ساده عبارت است از مشارکت افرادی که کشاورز نیستند با افرادی که حرفه شان کشاورزی است در سود و زیان. این مشارکت در کاشت، داشت، برداشت و تجاری سازی محصولات کشاورزی اتفاق می افتد. باغ بازار به عنوان مبدع سامانه کشاورزی مشارکتی در ایران، باغ بازار های مشارکتی را برای حمایت از کشاورزی مسئولانه ایرانی و نیز امکان مشارکت افراد با کشاورزان و باغداران ایرانی طراحی و پیاده سازی نموده است.
بنابر این علاقه‌مندان می‌توانند در باغ بازارهای مشارکتی شرکت کرده و در مهلت تعیین‌شده، بخشی از محصول کشاورزان را باهدف مشارکت، پیش‌خرید نمایند. محصول پیش‌خرید شده توسط مشارکت‌کنندگان، به‌صورت پیش‌فرض، توسط باغ بازار به فروش رسیده و منفعت (زیان) نهایی حاصل‌شده در چارچوب شرایط و مقررات باغ بازار بین کشاورز، مشارکت‌کننده و باغ بازار تقسیم می‌گردد.
باغ بازار مشارکتی سیلاژ ذرت دامی
مهلت ثبت مشارکت در این باغ بازار از روز یکشنبه 25 اردیبهشتماه 1401 تا سه شنبه 27 اردیبهشت ماه 1401 و محدودیت جغرافیایی ندارد.
تاریخ پایان این مشارکت، سه شنبه 11 مرداد ماه 1401 است.
حداقل میزان مشارکت در این باغ بازار 500 کیلوگرم است.
این باغ بازار با اتکا به محصول به دست آمده از حدود 80 هکتار از مزارع زیر کشت ذرت علوفه ای در جنوب استان کرمان، برنامه ریزی شده است.
خلق ارزش در این باغ بازار از طریق سیلاژ، بازریابی و فروش علوفه است.
این باغ بازار، با همکاری تعدادی از کشاورزان علوفه کار جنوب کرمان برگزار می گردد.