ایران، علاوه بر این که سرزمینی مستعد برای کشت محصولات کشاورزی نظیر میوه ها و صیفیجات است، مهد گیاهان دارویی نیز به شمار میرود. تنوع گیاهان دارویی در ایران حدود 2 هزار گونه گزارش شده است.
کشت گیاهان دارویی در ایران
تاریخچه پزشکی و درمان در ایران به دوره آریایی، در حدود 7000 سال قبل از میلاد مسیح میرسد. نخستین پزشک و جراح آریایی تریتا در فرهنگ ایران و هند با گیاهان و خواص آنها آشنایی فراوان داشت.
در بخش جالبی از شاهنامه در زمان تولد رستم، پزشک، به دستور سیمرغ مرهمی از کوبیدن گیاهی مخصوص و آمیختن آن با شیر و خشک کردن آن در سایه ساخته و بر زخم عمل رودابه می گذارد. نکته ظریف این دستور، توصیه به خشک کردن مرهم در سایه است تا خواص آن در اثر نور آفتاب و گرما از بین نرود، توصیهای که امروز هم در نگهداری داروها به قوت خود باقی است.
گیاهی که گویمت با شیر و مشک بکوب و بکن هر سه در سایه خشک
بساو و برآلای بر خستگیش ببینی همان روز پیوستگیش
كتاب قانون یكی از معروف ترین آثار پزشكی دنیا، از ارزشمندترین منابع قدیمی طب سنتی است كه ابوعلی سینا پزشك و فیلسوف ایرانی آن را به رشته تحریر در آورد. او در این اثر گران بها 811 داروی گیاهی و خواص مهم درمانی آن ها را معرفی كرده است. با كمال افتخار در حال حاضر اثر این دانشمند بزرگ ایران زمین به عنوان یكی از منابع مهم در دانشگاه های پزشكی سراسر دنیا، مورد تدریس و مطالعه قرار می گیرد.
گرایش عمومی به استفاده از داروهای گیاهی و به طور کلی فرآورده های طبیعی در جهان به ویژه در سال های اخیر رو به افزایش بوده است. جایگاه داروهای گیاهی در کشور ما نیز از یک سال پیش با تحولات علمی- تخصصی نظام مندتر شده است. تشکیل ستاد گیاهان دارویی و طب ایرانی، تاسیس دانشکده طب سنتی، ایجاد درمانگاه ها و مراکز تحقیقاتی و آموزش تخصصی گروهی از پزشکان و داروسازان نمادی از تحول و نظام مندی نسبت به جایگاه طب سنتی ایران و درمان دارو گیاهی است. مهمترین علل این گرایش را می توان اثرات داروهای شیمیایی از یک طرف و ایجاد آلودگی های زیست محیطی از سوی دیگر دانست.
چای ترش چیست؟
هیبیسکوس یا چای ترش که به آن چای سرخ یا چای مکّی هم میگویند، بومی هندوستان تا مالزی است و سالها پیش به آفریقا برده شد. این گیاه در قرن هفدهم، در برزیل و قبل از سال 1804 در گواتمالا برای مصارف غذایی کشت میشد. چای ترش تا پس از جنگ جهانی دوم، در جنوب و مرکز فلوریدا در باغهای خانگی کشت میشد. در سال 1962، چای ترش در مصر بیشتر به دلیل مصارف دارویی کشت میشد تا غذایی. امروزه این گیاه به دلیل مصرف بسیار پایین آب به میزان وسیعی در نواحی گرمسیری و نیمه گرمسیری توزیعشده است و یکی از بهترین محصولات برای کشت در مناطق نیمه خشک محسوب می شود.
از این گیاه انواع دمنوش، ترشی، مربا (بهتنهایی و یا همراه سیب یا توتفرنگی)، شیرینی و … تهیه میشود. همچنین میتوانید این گیاه را در منزل خشککنید تا همان چای ترش خوشرنگ عطاری محلهتان را به دست آورید.
خواص چای ترش
نـوشـيـدنـي ايـن گياه كاهشدهنده فشارخون، خـنـككـنـنـده بـدن، رقـيـق و تـصـفـيـهكـنـنده خون، كـنترلكننده كلسترول خون، اختلالات كبدي و صفرايي و همچنين آرام بخشي مناسب است و برعكس چاي كه باعث دفع آهن ميشود چاي ترش خود يكي از منابع غني آهن به شمار ميآيد خصوصاً که خاک این زمین بر اساس آزمایشهای انجامشده دارای مقدار زیادی آهن بوده است.
چای ترش سرشار از انتوسیانین و پکتین است که قبلاً مفصل درباره خواص آن صحبت کردیم.
تیم گیاهان دارویی دانشگاه تربیت مدرس را بیشتر بشناسیم
آقایان عبدالباسط محمودی، محمد کرمی و ناصر حامد مهندسین کشاورزی حوزه گیاهان دارویی به همت خود و اعتماد دانشگاه شروع به کاشت چای ترش در زمین دانشگاه که در کنار باغموزه گیاهشناسی تهران در محدوده وردآورد قرارگرفته است، کردهاند. این مهندسین سختکوش کار خود را از یک سال پیش شروع کردند و به مدد دانش خود و انجام بهموقع آزمایشها توانستند بدون نیاز به هرگونه سم و یا کود محصولی باکیفیت به دست آورند.
مشخصات زمین
این زمین 2000 متری به مالکیت دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس و تحت اجاره تیم گیاهان دارویی این دانشگاه است. طبق آزمایشهای انجامشده بر روی خاک، به دلیل قلیایی بودن و شنی بودن، زمین مناسب کاشت گیاهان دارویی است. آب این زمین از طریق چاه تأمین میشود.
چرا این تیم کشاورزانی مسئولیتپذیر هستند؟
به دلیل کاشت گیاه دارویی باکیفیت صادراتی و استفاده از دانش و مهارت مهندسی در عملآوری این محصول و همچنین صرفهجویی در مصرف آب از طریق آبیاری قطرهای و نیز عدم استفاده از سموم و کوهای شیمیایی که منجر به تولید محصولی سالم گردیده است، این تیم کشاورزانی مسئولیتپذیر هستند.
باغ بازار چای ترش ایرانی
این باغ بازار فقط در تهران و از روز دوشنبه سیزدهم آبان ماه ۱۳۹۸ تا روز سهشنبه چهاردهم آبان ماه 1398 بهصورت آنلاین برگزار میگردد. همراهان گرامی باغ بازار میتوانند در این مدت سفارش خود را بهصورت آنلاین ثبت نمایند. تحویل سفارشهای در روز پنجشنبه خواهد بود.